ISBN:
9789460039553 (ebook) 9789460038457 (paperback)
Aantal pagina's:
255
Uitgever:
Balans
Verschijningsdatum:
12/05/2017

In mei 1940 werd Nederland overspoeld door een golf van zelfmoorden. Honderden mannen, vrouwen, echtparen, vluchtelingen, joden, militairen, hoogleraren, directeuren, artsen, winkeljuffrouwen en kantoorbedienden besloten een toekomst onder Duits bewind niet af te wachten en maakten een eind aan hun leven. Hele gezinnen sloegen, soms strak georkestreerd, de hand aan zichzelf.

Menno ter Braak had zijn zelfmoord al in 1933 bij zijn vrouw aangekondigd, maar toen hij op de dag van de capitulatie de daad bij het woord voegde, was hij niet de eerste en zeker niet de enige. Ook de arts Eduard Wiener, zijn vrouw en hun jongste zoon pleegden zelfmoord. Hun oudste zoon bedankte, want hij was verliefd. En zo waren er bijna vierhonderd mensen die in mei 1940 een einde aan hun leven maakten. Daarnaast waren er velen, onder wie Jacques Presser en Alfred Mozer, die een poging ondernamen. Willem Bonger, Emanuel Boekman, de buren van Loe de Jong – de grootste zelfmoordgolf in de Nederlandse geschiedenis is niet onbekend, maar in historisch onderzoek wel altijd onderbelicht gebleven. Wie waren deze mensen? Wat bewoog hen? Wie lieten ze achter?

In Mij krijgen ze niet levend heeft Lucas Ligtenberg de zelfmoordepidemie van mei 1940 voor het eerst systematisch onderzocht. Zijn boek maakt nog eens pijnlijk duidelijk hoe groot de chaos en paniek waren na de Duitse inval, hoe kolossaal de angst en ontreddering. Ligtenberg spoorde in de archieven driekwart van de gevallen op, las politieverslagen en afscheidsbrieven en praatte met nabestaanden. Zijn aangrijpende boek werpt licht op een kant van de oorlog die weinigen kennen: bij aanvang vonden deze mensen een zelfgekozen einde


"Met verve [...] waarbij hij de oorlogsspanning van die dagen voelbaar maakt."

- Nederlands Dagblad

"Het is een indrukwekkende aanvulling op de geschiedenis van de Holocaust."

- Mischa Cohen

"Een ontroerend eerbetoon aan een bijna vergeten groep slachtoffers van de oorlog."

- Den Haag Centraal

"Ligtenberg is erin geslaagd een fraaie mix te vinden. Door de kleine portretten van honderden zelfmoordenaars heeft hij ook nog eens zoiets als een naslagwerk gemaakt. Drie functies ineen, dat is een verdienste."

- De Groene Amsterdammer

Over de auteur

Lucas Ligtenberg

Lucas Ligtenberg (1958) is schrijver en journalist. Hij is verbonden aan NRC Handelsblad en de School voor Journalistiek in Utrecht. Eerder publiceerde hij onder meer De nieuwe wereld van Peter Stuyvesant, New York en The Beatles in Holland.

Meer over deze auteur