Trump op toernee

‘Ik ben blij dat Trump niet politiek correct is. Daar hebben we hier geen tijd voor.’ – Trump-aanhanger in New Hampshire

‘Als ik het woord “nee” hoor, is dat onmiddellijk een uitdaging voor mij. Als je bereid bent hard te werken, kom je er vaak achter dat problemen juist kansen bieden.’ – Donald Trump

HET VERBAZENDE SCENARIO VAN EEN IDIOTE CAMPAGNE: WAAR LIGT DE EINDSTREEP?

Na tv-opnamen voor de populaire Tonight Show van Jimmy Fallon in hartje Manhattan probeert Donald Trump zijn auto te bereiken. De menigte die hem opwacht is wild-enthousiast. Trump als popster. Een veiligheidsbeambte zegt tegen The New York Times: ‘Het lijkt Justin Bieber wel.’ Maar het is niet de jonge Bieber maar de 69-jarige Donald Trump. Hij geniet.

Natuurlijk zijn er ook Trump-haters op de been: ‘Trump is een racist!’ En: ‘Wanneer ga je mij deporteren?’ De Trump-fans zijn ver in de meerderheid. Het zijn de gebruikelijke taferelen. Trump laat het autoraampje open. ‘Donald, selfie, please!’ roept een vrouw. Donald laat het graag toe. Een roep om aandacht laat hij zelden onbeantwoord.

Nog een campagnescène: wie al langer Amerikaanse verkiezingscampagnes volgt, kent de Iowa State Fair. Het is de eerste staat met een voorverkiezing (op 1 februari 2016) en dus komen de kandidaten er graag. De laatste veertig jaar werd de winnaar van Iowa vaak ook de kandidaat van de betreffende partij. Donald Trump doet de staat dus ook aan.

Een agent vertelt een verslaggever dat hij in al die jaren dat hij er nu is, deze gekte nog nooit heeft meegemaakt. Zó’n enthousiaste menigte die een kandidaat bestormt.

Trump doet het ook hier weer slim. In zijn Trump-helikopter heeft hij – wie nog niet wist dat hij er was, weet het nu – rondjes gedraaid boven de State Fair. Andere kandidaten komen met hun campagnevliegtuig en rijden dan met de auto naar het festivalterrein. Dan val je minder op.

Trump: ‘Je laat de kinderen een vluchtje maken. En dat vinden ze leuk. Ik houd van kinderen en ik houd van Iowa.’ Er is nog even een probleem omdat hij niet met kinderen mag opstijgen vanaf het feestterrein. Dus huurt hij in de buurt een parkeerterrein af waar hij wel mag landen en opstijgen. Trump vliegt een aantal keren zelf met de kinderen mee. De lokale tv-stations hebben mooie televisiebeelden voor hun journaals. Daar kan een hamburgerhappende Hillary Clinton niet tegenop.

Een journalist vraagt haar of ze de cirkelende helikopter (overbodig te vermelden dat de naam Trump er gróót op geschilderd staat) heeft gezien en gehoord? Nee, antwoordt Hillary politiek correct. ‘Ik keek alleen naar de mensen.’

‘BEGIN VAN HET EINDE’ VAN DE TRUMP-CAMPAGNE IS VAAK VOORSPELD

Het is nog vroeg in de campagne. Tot de eindstreep in november 2016 is er een lange weg te gaan. Komt Trump zo ver? De politieke logica leert van niet. Hij maakt te veel vijanden. Is er iemand die hij níet durft te beledigen?

Trump is als een nieuwe film. Spannend, anders, verrassend. Maar hoe lang blijft de Trump-act vers? Lang genoeg om tot president gekozen te worden, zo blijkt.

De Trump-sceptici hebben ongelijk gekregen. Dat zijn de analisten die vanaf de vroege zomer van 2015 elke keer weer vaststellen dat Trump ‘nu écht over zijn hoogtepunt heen is’ en al op weg is naar de politieke nooduitgang. Hij kan weer gewoon zakenman worden. Weg met de gekkigheid van Trump.

Na wéér een relletje, belediging of flauwe grap verschijnen in de pers steevast analyses met in de kop de woorden ‘beginning of the end’. Zoek bij Google maar eens op die woorden samen met de naam Trump: 35 miljoen hits! Je ziet eindeloos artikelen voorbijkomen waarin het rappe einde van het politieke sprookje van The Donald wordt voorspeld.

‘ONS LAND GAAT NAAR DE VERDOMMENIS; DAAR WIL IK IETS AAN DOEN’

Hij heeft eerder geflirt met het idee president van de Verenigde Staten te worden, maar dat was – zoals met bijna alles in het leven van Trump – meer een pr-stunt dan een verkiezingscampagne. Als je heel cynisch bent, kun je zeggen: Trump heeft het ook voor 2016 op touw gezet als één gigantische reclameactie. Op die suggestie reageert Trump verontwaardigd: ‘Geen sprake van. Hoe kom je erbij?’

Misschien was het in het begin wel zo. Waar Trump in dat scenario niet op heeft gerekend, is dat hij in de opiniepeilingen zo snel zou stijgen. En omdat het in zijn genen zit bij alles wat hij aanpakt te winnen, kon hij met goed fatsoen niet meer terug.

In deze campagne doet hij wat hij bij zakelijke beslissingen ook altijd doet. Hij is een harde zakenman maar zal een project nooit presenteren als een investering waar hij zelf veel beter van wordt. Altijd beklemtoont hij het algemene belang. Zo ook nu. ‘Het land gaat naar de knoppen. En daar moet ik iets aan doen. En anders dan die lapzwanserige politici in Washington heb ik laten zien dat ik dingen echt voor elkaar krijg.’ (‘I see our country go to hell. And I felt I had to do it.’)

MELANIA EN IVANKA

Campagnevoeren is een duobaan. Je neemt je partner mee, die veel handen schudt en frequent op de foto gaat met schoon geboende baby’s. De partner van de kandidaat staat bij toespraken met een bevroren glimlach schuin achter de kandidaat en klapt en juicht gewillig mee.

Melania heeft in de verkiezingscampagne geen grote rol gespeeld. De weinige keren dat ze naar buiten trad was het wel meteen groot nieuws. Bijvoorbeeld haar speech op de Republikeinse Conventie, die letterlijk gejat bleek van Michelle Obama. Het is tekenend voor de meestal krakkemikkige organisatie van de Trump-campagne. Veel improvisatie, weinig consistentie. Met gefronste wenkbrauwen is geluisterd naar een volgende speech van Melania, toen zij felle kritiek leverde op jongeren die anderen met internetpesten lastig vallen. Want: hoeveel recht van spreken heeft zij? Is haar eigen man niet het prototype van een pestkop? Zou ze niet juist binnen haar eigen gezin moeten pleiten voor iets meer mededogen en fijngevoeligheid in plaats van de rest van de wereld daarmee lastig te vallen?

Dan de andere belangrijke vrouw in Trumps leven. Ivanka Trump (1981) denkt dat haar vader een ‘great president’ voor vrouwen zal zijn. ‘Ik ben trots op hem.’ Over haar vaders karakter zegt ze: ‘Hij kan heel bot zijn. Heel direct.’ Ze vindt niet dat hij in zijn werk vrouwen discrimineert. Ze is zelf – als vicepresident voor Development & Acquisitions in de Trump Organization – een voorbeeld van de kansen die Trump aan vrouwen biedt. Hij heeft kritiek op veel mensen maar niet specifiek op vrouwen, verzekert Ivanka. Over de campagne van haar vader zegt Ivanka: ‘Hij was geen politicus en is nog steeds geen politicus. Maar hij verandert de politieke dialoog. Het verstoort het politieke proces op een heel positieve manier.’