Bij het Beleg van Leiden, in 1574, stierf een derde van de bevolking. Nog jaarlijks herdenkt de stad het einde van deze belegering met hutspot, haring en wittebrood.

Leiden staat niet alleen: steden zijn al duizenden jaren het toneel van strijd. Legendarisch is het beleg van het Griekse Troje, waaraan een houten paard een einde zou hebben gemaakt. Ruim 2000 jaar geleden bleef een Romeinse senator erop hameren dat ‘Carthago verwoest moest worden’. In de tijd van de kruisvaarders was Jeruzalem het middelpunt van strijd – niet voor het eerst, niet voor het laatst. De val van Constantinopel bracht het einde van het Byzantijnse Rijk. Ruim twee eeuwen later stonden moslims aan de poorten van het ‘roomse’ Wenen, een aanval die slechts met de grootste moeite kon worden afgeslagen. Ook in de moderne tijd lieten krijgsheren zich niet onbetuigd. In 1870 kreeg Parijs het zwaar te verduren; door honger werden zelfs de olifanten uit de dierentuin opgegeten. Verdun zal voor altijd verbonden blijven met de Eerste en Leningrad met de Tweede Wereldoorlog. Recentelijk werd zowel Sarajevo als Beiroet hevig getroffen.

Het rijk geïllustreerde Belaagd en belegerd bevat de verhalen van beroemde belegeringen uit de wereldgeschiedenis, van de Oudheid tot in onze tijd. Een schatkamer van verhalen over krijgskunst en overlevingsdrang, maar ook over mythe en folklore, en de mensen die achter de grote gebeurtenissen schuilgingen – als tactisch brein, maar vooral ook als strijders en, niet te vergeten, als slachtoffers.

Belaagd en belegerd kwam tot stand onder redactie van Herman Amersfoort (hoogleraar militaire geschiedenis), Hans Blom (hoogleraar Nederlandse geschiedenis, oud-directeur Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie), Dennis Bos (docent/onderzoeker Nederlandse geschiedenis) en Gijsbert van Es (NRC-redacteur).