ISBN:
9789460038792 (paperback) 9789460039171 (ebook)
Aantal pagina's:
320
Uitgever:
Balans
Verschijnt:
05/11/2018
Verschijningsdatum:
05/11/2018

Van 1940 tot 1944 houdt de in Nederland wonende Duits-Joodse Paula Bermann een dagboek bij. Dat doet ze in het Kurrentschrift, een Duitse schrijfmethode die nog maar weinigen kunnen lezen. Het dagboek vormt een beklemmend verslag over de wereld in oorlog, haar Nederlandse gezin, haar familie in Duitsland. Ze is politiek zeer goed geïnformeerd en beschrijft het dagelijks leven in Amsterdam en vanaf 1942 in onderduik in Jutphaas gedetailleerd. Tussen de regels door klinken haar angsten en verlangens, en haar weerzin tegen een opgelegde identiteit: zowel Duits als Joods. Als Duitse wordt ze gewantrouwd, als Joodse opgejaagd.

Bermanns dagboekaantekeningen zijn doortrokken van weemoed, boosheid, zorg om haar kinderen, afkeer van haar landgenoten en angst voor verraad. Nooit eerder verscheen een zo gedreven en precieze beschrijving van een leven in bezet Nederland, geschreven door een Duitse Jodin.

Het dagboek eindigt abrupt: voorjaar 1944 worden Paula, haar man Coen en hun dochter Inge verraden, opgepakt en via Westerbork naar Bergen-Belsen gedeporteerd. Vlak voor de bevrijding sterven Paula en Coen. Hun drie kinderen overleven de oorlog.

Lees hier een fragment uit Deze ontspoorde wereld.

De boekpresentatie van Deze ontspoorde wereld werd gefilmd door Bob Schoo, 8 november 2018.

Evenement Goethe-Institut

Op 28 februari 2019 zal samensteller van het boek Elma Drayer in het Goethe-Institut in gesprek gaan met Linda Bouws, de kleindochter van Paula Bermann.

Vind hier meer informatie.

 

In de media:

Vijfsterrenrecensie van Deze ontspoorde wereld in De Volkskrant: ‘Twee indringende oorlogsverhalen als familiegeschiedenis (vier en vijf sterren)’, 25 januari 2019.

Recensie van Deze ontspoorde wereld in Trouw: ‘Alles voor mijn kinderen’, 1 december 2018.

Arnon Grunberg over Deze ontspoorde wereld in zijn column in de Volkskrant: ‘Een geslaagd diner is toch nog half mislukt als niet ook oorlog en andere menselijke ellende ter sprake zijn gekomen‘, 21 november 2018.

Bespreking van Deze ontspoorde wereld in Het Parool: ‘Elke dag is een stap dichter bij onze ondergang’, 10 november 2018.


"Het dagboek liet althans deze lezer diep ontroerd achter."

- De Volkskrant

"Een indringend beeld van de mentale strijd van een moeder voor het leven van haar kinderen"

- Trouw

"Lees dat boek."

- Peter de Brock (Het Parool)

Over de auteur

Paula Bermann

Paula Bermann, geboren 9 maart 1895, groeide op in een liberaal Joods gezin in het Duitse Konken en Kusel, en diende tijdens de Eerste Wereldoorlog als verpleegster aan het front in Frankrijk.

In augustus 1918 trouwde Paula met de Nederlander Coen van Es, eveneens van Joodse afkomst. Coen en Paula kregen drie kinderen: Hans (1919), …

Meer over deze auteur