Recent verleden is een glashelder en voor iedereen toegankelijk standaardwerk over Nederland in de twintigste eeuw. Het geheel vormt geen verzameling feiten en weetjes, maar is een uitwerking van de werkelijk belangrijke lijnen en bewegingen die tot het huidige Nederland hebben geleid. Het is een breed opgezette geschiedenis van de Nederlandse maatschappij: de politieke strijd, de economie, de sociale en godsdienstige stromingen. Niet zozeer individuen staan in het middelpunt, als wel de mentaliteit, de geest van een periode, de idealen en de ideologieën die het individu overstijgen.

Woltjer probeert greep te krijgen op de krachten van de tijd en heeft het aangedurfd om over alle specialismen heen een groot samenhangend werk te schrijven.