Nieuws

Interview met Mark Braude

  • 29 mei 2019
  • 1m

Waarom besloot je De onzichtbare keizer te schrijven? Waarom is Napoleon op Elba relevant?

De situatie van Napoleon veranderde in 1814 dramatisch: van de heerschappij over ruim 80 miljoen mensen, werd hij verbannen naar een klein eiland waar hij ‘slechts’ 12.000 onderdanen had. De mensen die hem verslagen hadden, dachten dat het een goed idee was om een ​​van de meest beduchte militaire commandanten uit de geschiedenis naar een eiland te verbannen dat op een dag varen van het vaste land lag. Ze stonden hem zelfs toe om een eigen leger en een marinevloot op te bouwen. Toen hij ontsnapte en in Parijs weer aan de macht kwam – zonder een schot te lossen – waren diezelfde mensen verrast.

Gezien het feit dat er de afgelopen twee eeuwen honderdduizenden boeken over Napoleon zijn geschreven, vond ik het vreemd dat er slechts een handvol boeken is dat deze bizarre episode in zijn leven onderzoekt en beschrijft. Ik denk dat dit komt omdat er tijdens zijn ballingschap nauwelijks gemoord is en er maar weinig opmerkelijke sterfgevallen waren. Daardoor lijkt het  alsof er op Elba maar weinig van betekenis is gebeurd. Bovendien was hij uit het centrum van de macht verwijderd. Dat was precies waarom ik dit boek wilde schrijven. Heeft zijn onwaarschijnlijke terugkeer naar de macht te maken met zijn ballingschap en het feit dat hij daarmee in wezen ook onzichtbaar geworden was? Niemand wist tenslotte precies waar hij mee bezig was waardoor allerlei scenario’s geprojecteerd konden worden op deze raadselachtige man.

Mijn onderzoek naar Napoleon op Elba werd gedreven door een onderliggende vraag die nog steeds relevant is: hoe profiteren leiders van het zichzelf onkenbaar maken en het verhullen van wat hen drijft en motiveert? Met andere woorden, wat is de politieke waarde van ‘onzichtbaarheid’?

Hoe ben je in de eerste plaats geïnteresseerd geraakt in Napoleon?

Ik ben van mening dat Napoleon een complexe en onbegrepen historische figuur is, iemand wiens leven zowel de allerbeste als de allerergste aspecten van de menselijke natuur omvat. Ik blijf hem fascinerend vinden omdat ik denk dat hij, meer dan wie dan ook, mensen echt deed geloven dat je de grenzen van je eigen, specifieke oorsprong kon overstijgen en zo kon worden wat je wilde; een idee dat is blijven verleiden. Ondanks zijn vele fouten hebben maar weinig mensen voor hem de droom van de self-made man of vrouw vollediger belichaamd dan hij.

Van welke delen in het boek heb je tijdens het onderzoeken en schrijven het meest genoten?

Ik vond het erg leuk en leerzaam om te ontdekken welke vrouwen in Napoleons buurt tijdens zijn ballingschap een belangrijke rol hebben gespeeld. Veel mensen kennen natuurlijk Josephine, zijn eerste vrouw, maar in 1814, het jaar waarin mijn boek begint, was Napoleon getrouwd met zijn tweede vrouw, Marie Louise, met wie hij ook een kind kreeg. Ik vond het leuk Marie Louise te volgen. Zij maakte behendig gebruik van de ballingschap om onafhankelijk te worden van de twee machtigste mannen in haar directe omgeving: haar echtgenoot Napoleon en haar controlerende vader, Frans, de Oostenrijkse keizer. Ik vond het ook fascinerend om te ontdekken dat Napoleons grootste bronnen van troost in ballingschap zijn zuster Pauline en zijn chagrijnige moeder waren; de enige op het eiland overigens die hem tijdens het kaarten mocht betichten van valsspelen.