[…]

Net als met het internet heeft er een aardverschuiving plaats­gevonden op het gebied van liefde en relaties. Jullie hebben meer kennis, keus en vrijheid dan eerdere generaties en dat is fantastisch. Maar meer keus leidt tot complexiteit. En com­plexiteit vaak tot psychologische angst.

Toch is de droom van romantische liefde met een happy end nog alomtegenwoordig. Het verhaal is altijd en overal het­zelfde: jongen ontmoet meisje; er is een conflict/probleem; onzekerheid en dilemma’s (zullen ze wel of zullen ze niet?); jongen verklaart meisje zijn liefde; meisje is blij en dankbaar; samen wandelen ze de zonsondergang tegemoet, hand in hand. Boeken, liedjes, films en toneelstukken vertellen nog steeds datzelfde heteronormatieve, elitaire verhaal van trouw en verbondenheid. Het speelt in op de overweldigende ge­voelens van verliefdheid en lust die je als tiener ervaart. En het promoot genderstereotypen die de machtsverhouding en ongelijkheid tussen man en vrouw in stand houden.

Maar er is iets aan het schuiven, het verhaal wordt her­schreven. Nog niet zo lang geleden had je als vrouw twee so­ciaal geaccepteerde mogelijkheden: of je trouwde of je werd een oude vrijster. Meisjes vroegen zich niet af of ze hetero of lesbisch waren (of geen van beide); ze kregen de kans niet om verschillende partners uit te proberen; ze een oude vrijster. Meisjes vroegen zich niet af of ze hetero of lesbisch waren (of geen van beide); ze kregen de kans niet om verschillende partners uit hadden niet veel mogelijkheden om een goed inkomen te verdienen en hun eigen keuzes te maken. Nu wel. Jullie kunnen je seksue­le en liefdesleven op allerlei manieren invullen. Wat gewel­dig! Wat een keus, wat een vrijheid… maar ook: wat inge­wikkeld.

Lgbtq

Eerst even iets over seksuele diversiteit. Je kunt je erover ver­bazen dat al die verhalen over liefde en seks nog in dat beperk­te, oude patroon vastzitten, terwijl de meeste jongeren tegen­woordig heel anders over hun seksuele identiteit denken. In de westerse wereld hebben jongens en meisjes veel meer vrij­heid om hun seksualiteit op hun eigen manier vorm te geven, zonder gevaar voor sancties of vooroordelen. In mijn praktijk kom ik weinig of geen lgbtq-problemen tegen, maar dat heeft er ook mee te maken dat Noord-Londen op dat punt erg liberaal is. Over het algemeen wordt je seksualiteit daar geaccepteerd: thuis, door je vriendengroep, op school en in je omgeving. Ik zie meisjes die op jongens en meisjes vallen en het is fantastisch dat ze die vrijheid gewoon hebben, zonder zich geremd of schuldig te hoeven voelen. Maar ik weet dat het niet overal zo gaat en dat veel lgbtq-jongeren nog steeds tegen maatschappelijke vooroordelen aanlopen.

Bo kwam bij me toen ze in het eerste jaar van haar studie zat. Ze voelde zich altijd down, prikkelbaar, angstig en wist niet zo goed waarom. Ze was altijd heel zelfverzekerd geweest. Op school was ze het middelpunt van een grote vriendengroep maar op dit mo­ment had ze weinig contacten, daar zat ze wel mee. Ze vertelde dat ze al vroeg door de puberteit was gegaan en dat ze eerder seksueel actief was dan haar vriendinnen. Ze viel op jongens en meisjes, maar daar had ze geen probleem mee. Ze had leuke, ruimdenken­de ouders, die blij waren dat ze zo’n bruisend sociaal leven had. Ze kwamen er vaak gezellig bij zitten als ze vriendinnen mee naar huis nam; jongens en meisjes op wie ze verliefd was waren ook wel­kom. In het gezin bestonden geen grenzen, ze waren heel close met elkaar.

Met transseksualiteit ligt het ingewikkelder, vooral bij tieners. Dat komt voor een deel door de discussie over puberteitsremmers. Transgenderkwesties in de puberteit kunnen in sommige gevallen verward worden met je ‘gewoon’ niet lekker in je lijf voelen of met bdd, een stoornis in de lichaamsbeleving. Meisjes voelen zich vaak ongemakkelijker in hun lichaam dan jongens, of ze nu wel of niet twijfelen aan hun genderidentiteit. Dat is ook niet zo gek als je bedenkt dat meisjes nog steeds tegen vormen van vrouwenhaat aanlopen. Sommige meisjes ontwikkelen een eetstoornis omdat ze denken dat ze door niet te eten hun puberteit kunnen tegenhouden.

Op dit moment valt het onderscheid bij twaalf- en dertienjarigen nog niet goed te maken: sommige hebben jaren later nog steeds het gevoel dat ze in het verkeerde lichaam zitten, bij andere verdwijnt dat gevoel na de puberteit. Het debat daarover is sterk gepolariseerd; voor- en tegenstanders van geslachtsverandering beschuldigen elkaar ervan dat ze de realiteit niet onder ogen willen zien. Maar iedereen is anders en de realiteit heeft vele gezichten. Het is een dilemma waar je bijna niet uit komt, maar toch is het belangrijk erover te blijven discussiëren, compromissen te sluiten en te erkennen dat verschillende mensen verschillende dingen voelen. Ik vind het heel, heel vervelend voor je als jij er op dit moment middenin zit, want het is vaak niet duidelijk wat je moet doen. Het enige wat ik kan zeggen is: zoek hulp bij mensen of groepen die neutraal over transgender kunnen praten en je kunnen helpen uitzoeken wat goed voor jóú is. Luister niet naar fanatieke voor- en tegenstanders (of luister naar allebei de kampen) maar ga op zoek naar onbevooroordeeld advies en onderzoek welke beslissing het best bij je past.

Als je ermee worstelt dat je familie of omgeving je seksuele geaardheid of gender niet accepteert, zoek dan hulp. Discri­minatie op grond van seksuele geaardheid is wettelijk verbo­den! Stap naar een vertrouwenspersoon op school, je huisarts of Rutgers.

Verder lezen? Bekijk Je begrijpt me gewoon niet – Survivalgids voor jonge vrouwen